Naprawa szkody i rekompensata

Należy pamiętać, że na skutek wypadku mamy prawo dochodzić od firmy ubezpieczeniowej odszkodowania z kilku tytułów. Mamy prawo do zadośćuczynienia za cierpienie fizyczne i psychiczne. Przysługuje nam również zwrot kosztów leczenia, zwrot utraconych dochodów. W przypadku trwałego uszczerbku na zdrowiu możemy dochodzić renty. Ubezpieczyciel ma obowiązek wypłacić nam również odszkodowanie za uszkodzony pojazd. Towarzystwa ubezpieczeniowe wykorzystują niską świadomość społeczną o prawach, jakie nam przysługują w związku z zaistniałym wypadkiem drogowym, wypadkiem przy pracy lub zakażeniem szpitalnym. Wypłacają zbyt niskie kwoty odszkodowania, bądź unikają jakichkolwiek wypłat.

Odszkodowanie a zadośćuczynienie**
Odszkodowanie stanowi pieniężną równowartość szkody powstałej na skutek wypadku. Szkoda ta jest szkodą majątkową, w którą wlicza się m.in.:
- stratę, tj. czynnik zmniejszający majątek poszkodowanego,
- utracony ewentualny zysk, spowodowany daną sytuacją, czyli to, co poszkodowany mógłby zyskać, gdyby wypadek się nie zdarzył.
Natomiast zadośćuczynienie jest to rekompensata pieniężna za wyrządzone szkody niemajątkowe na osobie poszkodowanej w wypadku. Zadośćuczynienie może być wypłacone, gdy szkody są związane ze zdrowiem lub ciałem poszkodowanego. Na wysokość kwoty uzyskanej z tego tytułu ma wpływ zarówno doznany przez nas uszczerbek na zdrowiu, czyli rozmiar i trwałość obrażeń ciała, jak i cierpienie psychiczne spowodowane uczestnictwem w wypadku.
Udowodnienie wysokości roszczenia
Tytułem odszkodowania mamy prawo do pełnego zwrotu poniesionych kosztów leczenia oraz wyrównania szkody materialnej.
Celem udokumentowania wysokości należnego nam odszkodowania powinniśmy zgromadzić niezbędną dokumentację. Zatem zacznijmy od najistotniejszego elementu, jakim jest ustalenie ubezpieczyciela. Należy pamiętać, że po zaistniałym wypadku mamy prawo zażądać od funkcjonariusza policji tzw. notatki policyjnej, na której znajdują się dane ubezpieczyciela sprawcy wypadku. Ponadto zgromadźmy wszelką dokumentację związaną z powypadkowym leczeniem szpitalnym (karta informacyjna, historia choroby z poradni, gdzie leczyliśmy się po wypadku, dokumentacja z przebytej rehabilitacji).
Pamiętajmy, że mamy prawo zażądać wszelkiej dokumentacji medycznej z placówek, gdzie byliśmy leczeni. Należy również zbierać rachunki za ponoszone koszty leczenia (np. za leki, za dojazdy do placówek medycznych), gdyż należy się nam ich zwrot.
W przypadku uszkodzenia pojazdu zadbajmy o dokładne sfotografowanie uszkodzeń, i prawidłowe ustalenie wartości pojazdu z przed wypadku.
Wysokość zadośćuczynienia
Zadośćuczynienie następuje w formie jednorazowej zapłaty sumy pieniężnej. Wysokość tej sumy powinna być ustalona po uwzględnieniu wszelkich okoliczności mających wpływ na rozmiar doznanej krzywdy, np. nasilenie cierpień, przechodzone operacje, długotrwałość choroby i leczenia, rozmiar kalectwa, stan ogólnej niesprawności fizycznej i psychicznej. Ponadto znaczenie mieć będzie wiek poszkodowanego, jego zawód, stosunki majątkowe stron. Kwota zadośćuczynienia nie może stanowić sumy symbolicznej, lecz musi przedstawiać wartość odczuwalną ekonomicznie. Z uwagi na brak dokładniejszych uregulowań odnośnie wysokości zadośćuczynienia pieniężnego, jego wymiar kwotowy zależny jest od indywidualnych okoliczności zdarzenia i kształtowany przez praktykę ubezpieczeniową, a dla poszkodowanego ważniejszą jest praktyka sądowa wyrażana w wyrokach dotyczących konkretnych zdarzeń i roszczeń.
Analizując linię orzecznictwa w zakresie zadośćuczynienia, do najczęściej powtarzających się czynników współkształtujących wysokość zadośćuczynienia, należą:
- stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu poszkodowanego wyrażający się w kalectwie, oszpeceniu, ograniczeniach ruchowych, ograniczeniach wykonywania czynności życia codziennego - wysokość zadośćuczynienia powinna być miarkowana proporcjonalnie do stopnia uszczerbku na zdrowia, tzn. im jest wyższy stopień uszczerbku, tym wyższa powinna być wysokość zadośćuczynienia);
- długotrwałość choroby, cierpień, leczenia, rehabilitacji, bolesność zabiegów, dokonywane operacje, leczenie sanatoryjne, okres dochodzenia do względnej sprawności, przywrócenie prawidłowych funkcji organizmu itd. - wysokość zadośćuczynienia powinna uwzględniać ogół cierpień natury fizycznej poszkodowanego, długotrwałość cierpień - im większe i dłuższe cierpienia, tym wyższa wysokość zadośćuczynienia;
- wiek poszkodowanego - generalnie orzecznictwo zmierza w takim kierunku, że im poszkodowany jest młodszy, tym wyższe powinno być dla niego zadośćuczynienie;
- poczucie bezradności życiowej, niekorzystne widoki i możliwości poszkodowanego w przyszłości - na podwyższoną wysokość zadośćuczynienia wpływają takie czynniki, jak: niemożność podjęcia pracy, wykonywania wyuczonego zawodu, uprawiania sportu, zawarcia związku małżeńskiego, posiadania dzieci, aktywnego korzystania z życia i rozrywek;
- inne czynniki wpływające na poczucie krzywdy uzależnione od konkretnego stanu faktycznego, których trzeba poszukiwać przy każdej indywidualnej sprawie, szczególnie z uwzględnieniem wszelkich (ogółu) cech poszkodowanego (np. miarkując zadośćuczynienia za utracony palec w wypadku, inaczej należy podchodzić do przeciętnego człowieka, a inaczej do pianisty, dla którego palec jest wyjątkowo istotną częścią ciała).
Niestety praktyka likwidacyjna zakładów ubezpieczeń odbiega czasami w sposób rażący od nakreślonego sposobu ustalenia zadośćuczynienia przez orzecznictwo, ograniczając się wyłącznie do bazowania na stopniu trwałego uszczerbku na zdrowiu poszkodowanego, mnożonego przez określoną kwotę z pominięciem innych wskazanych przez orzecznictwo czynników. Pamiętajmy, że mamy prawo odwoływać się od decyzji ubezpieczyciela oraz, że przysługuje nam droga sądowa.

**