Opowieść o twórcach megalitów

W czasach, gdy Egipt był centrum świata, na terenach Lubelszczyzny żyły społeczności, po których pozostały olbrzymie konstrukcje grobowe nazywane polskimi piramidami. Jak do tego doszło?
- Było to niezwykłe zjawisko. W okresie między V a II tysiącleciem p.n.e. w Europie pojawiły się wielkie założenia architektoniczne wzniesione z dużych głazów kamiennych, tzw. megality. Budowano je w różnych zakątkach Europy. Najsłynniejsze jest tu angielskie Stonehenge.
W Polsce z kamiennymi konstrukcjami spotykamy się na Pomorzu, Kujawach, Lubelszczyźnie. Jak one tu "przywędrowały"?
- Istnieją różne teorie dotyczące megalitów. Część badaczy uważa, że to wędrowni budowniczowie przenosili się z tą ideą na kolejne terytoria i zaszczepiali ją wśród miejscowej społeczności. Ja uważam, że wędrowała idea, nie człowiek. Rozwinięte społeczeństwo było w stanie ją przyjąć i odpowiednio odzwierciedlić. U nas nastąpiło to, gdy pojawiła się tzw. kultura pucharów lejkowatych, na przełomie IV i III wieku p.n.e., czyli kultura pierwszych rodzimych rolników i hodowców.
Na Podlasiu nie odkryto dotychczas megalitów, tym cenniejsza jest ekspozycja udostępniona nam przez Muzeum Lubelskie. Co ona zawiera?
- Poprzez wystawę chcemy opowiedzieć o codziennym życiu twórców megalitów, o kulcie i magii. Eksponaty z okresu neolitu, z młodszej epoki kamienia, mają około pięciu tysięcy lat. Najokazalszy jest model grobu skrzynkowego kultury amfor kulistych, z wapienia, przypominający megality Stonehenge. Natomiast ogromne założenia grobowe (do 50 m długości), pokazane są na ilustracjach.
Warto też zwrócić uwagę na niepozorne, ale wyjątkowe w Europie odkrycie: parę wołów sprzęgniętych jarzmem.
Dziękuję za rozmowę.