Polska Jerozolima, czyli Grób Pański w Miechowie. Niewiele osób wie o jego istnieniu

Spędziłem kilka dni w Racławicach. Tak, tak, tych od Kościuszki i Głowackiego. Gdy pytałem mieszkańców o to, co warto zobaczyć w okolicy patrzono na mnie jak na kosmitę. Jak to, Grób Pański. I nie zdało się na wiele moje wymądrzanie, że przecież Grób Pański znajduje się w Ziemi Świętej. Rzeczywiście, gdy trafiłem do miechowskiej świątyni, bez trudu przeniosłem się w przestrzeni. Grób Pański do złudzenia przypominał ten z Jerozolimy. O tej porze powinny być tutaj tłumy, gdyż to właśnie w tej świątyni obchodzi się Triduum Paschalne najbardziej uroczyście.

Bazylika została ufundowana przez księcia Jaksę, który otrzymał ziemię miechowską jako wiano swojej żony. W 1163 roku możnowładca wrócił z rocznej pielgrzymki do Jerozolimy i sprowadził stamtąd zakonników - bożogrobców.

Ich misją była opieka nad Grobem Pańskim w Jerozolimie i służba pielgrzymom. Zajmowali się wszystkim tym, co związane z życiem, śmiercią i zmartwychwstaniem Chrystusa. Dlatego to właśnie im książę polecił zbudować replikę świętego miejsca. Przywiózł z Jerozolimy kilkanaście worków ziemi z Góry Golgota i zbudował mały kwadratowy kościół p.w. św. Katarzyny Aleksandryjskiej.

Osiedlając się w Miechowie w XII w. bożogrobcy, wprowadzili tu swoją specyficzną liturgię i nabożeństwa, wcześniej na tych terenach nieznane. Jednym z nich był zwyczaj budowania grobu Chrystusa w kościołach w Wielki Piątek. Dużą wagę zakonnicy przykładali też do drogi krzyżowej. Dlatego w Miechowie odbywa się ona przez cały rok, w każdy piątek.

Legenda bożogrobców głosi, że pod krzyżem w momencie śmierci Chrystusa, oprócz Matki Bożej i św. Jana, był Jakub Mniejszy. Stał obok Maryi, kiedy ta zamoczyła palec w krwi Chrystusa, po czym narysowała na szacie tego apostoła dwa krzyże, jeden pod drugim. Pionowe ramiona połączyły się i powstał krzyż z podwójnym ramieniem poprzecznym. Matka Boża miała wypowiedzieć wtedy słowa:

Ty, Jakubie, będziesz stróżem grobu mojego Syna.

Bożogrobcy przyjęli więc ten krzyż jako swój herb. Dlatego w bazylice znajduje się ołtarz Jakuba Mniejszego.

Grób Pański w Miechowie jest wierną imitacją Jerozolimskiego Grobu Chrystusa. Pod kopułą stoi ciosowy grób; jego górna część jest wykonana z drewna. W dolnej części grobu jest nisza, w którą w Wielki Piątek, wsuwa się figurę zmarłego Chrystusa Pana. Do sanktuarium przybywa wielu pielgrzymów i turystów z całej Polski. W ścianę późniejszej, XVI-wiecznej kaplicy wmurowano autentyczny kamień z jerozolimskiego Grobu Chrystusa.

Kliknij w zdjęcie, by obejrzeć więcej ujęć bazyliki i Grobu Pańskiego w Miechowie: