Porady prawnika: Przywrócenie terminu procesowego

- Kilka dni temu otrzymaliśmy od komornika informację o wszczęciu przeciwko nam postępowania egzekucyjnego. Okazało się, że w trakcie naszego wakacyjnego wyjazdu uprawomocnił się wydany przez sąd przeciwko nam "Nakaz zapłaty", którego z powodu wyjazdu nawet nie odebraliśmy. Czy możemy teraz złożyć sprzeciw i wstrzymać egzekucję? - zapytali Państwo Lipińscy.

Termin procesowy

Termin procesowy to data, w jakiej ma być dokonana czynność procesowa (czyli wszelkiego rodzaju wnioski, pisma i oświadczenia składane przez strony postępowania) lub okres, w którym czynność prawna powinna być dokonana, by była uznana za skuteczną.

Skutkiem niedokonania czynności procesowej w przepisanym terminie jest jej bezskuteczność i uprawomocnienie się decyzji lub postanowienia sądu. Oznacza to, że czynność dokonana po terminie nie wpływa w żaden sposób na postępowanie cywilne i nie wywołuje żadnych skutków zarówno wobec drugiej strony, jak i wobec sądu. Przestrzeganie terminów procesowych ma szczególne znaczenie przy różnego rodzaju środkach zaskarżenia, przykładowo apelacja wniesiona po terminie zostanie przez sąd odrzucona, a wyrok się uprawomocni.

Przesłanki przywrócenia terminu

Jeśli uchybienie terminu np. na złożenie sprzeciwu nastąpi bez naszej winy, możliwe jest jego przywrócenie w terminie 7 dni od ustania przyczyny jego uchybienia. Czyli w ciągu 7 dni od momentu dowiedzenia się o wydanym przez sąd postanowieniu lub w ciągu 7 dni od ustania choroby, jeśli to ona była przyczyną nie złożenia zażalenia w terminie. Równocześnie z wniesieniem wniosku o przywrócenie terminu należy dokonać czynności procesowej, której z jakiegoś powodu nie wykonaliśmy w terminie np. wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do złożenia apelacji należy koniecznie złożyć do sądu apelację.

Przesłanki przywrócenia terminu są więc następujące:
- brak winy strony w uchybieniu terminu, np.: choroba,
- negatywne skutki dla strony z racji uchybienia terminu, np.: uprawomocnienie się wyroku,
- wniesienie wniosku o przywrócenie terminu wraz z dokonaniem uchybionej czynności.
Sąd każdorazowo bada, czy całokształt danej sprawy uzasadnia przywrócenie terminu.

Wniosek

Wniosek o przywrócenie terminu winien odpowiadać ogólnym warunkom pisma procesowego. A zatem ma zawierać: oznaczenie sądu, do którego jest skierowany, imiona i nazwiska lub nazwy stron, przedstawicieli ustawowych i pełnomocników, adres ich siedziby lub miejsca zamieszkania; oznaczenie rodzaju pisma; osnowę wniosku lub oświadczenia oraz dowody na poparcie przytoczonych okoliczności; podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika; wymienienie załączników oraz sygnaturę sprawy.
Pismo procesowe z wnioskiem o przywrócenie terminu powinno być wniesione do sądu, w którym czynność miała być dokonana w ciągu tygodnia od ustania przyczyny uchybienia terminu. Przekroczenie tego terminu skutkuje odrzuceniem wniosku, bez jego merytorycznego badania. Wraz z wnioskiem należy dokonać czynności procesowej, której nie wykonaliśmy w terminie oraz uprawdopodobnić brak swej winy w jego uchybieniu.

Jeżeli od uchybionego terminu minął już rok, przywrócenie terminu może nastąpić tylko wskutek wyjątkowych okoliczności.

Zgłoszenie wniosku o przywrócenie terminu nie wstrzymuje postępowania w sprawie ani wykonania orzeczenia. Sąd może jednak, stosownie do okoliczności, wstrzymać postępowanie lub wykonanie orzeczenia. W razie uwzględnienia wniosku, sąd może natychmiast przystąpić do rozpoznania sprawy.

Zażalenie

Przywrócenie terminu następuje w drodze postanowienia sądu. Na postanowienie odmawiające przywrócenia terminu przysługuje zażalenie tylko wówczas, jeżeli postanowienie to kończy postępowanie w sprawie, z zastrzeżeniem sytuacji, w których przywrócenie terminu jest niedopuszczalne.

Niedopuszczalność przywrócenia terminu

Przywrócenie terminu jest niedopuszczalne, jeżeli strona nie złożyła we właściwym terminie środka odwoławczego od wyroku unieważniającego małżeństwo, orzekającego rozwód lub ustalającego nieistnienie małżeństwa, jeżeli chociażby jedna ze stron po uprawomocnieniu się wyroku zawarła nowy związek małżeński.