Trzeba piąć się coraz wyżej

- mówi Mariusz Patalan, pedagog z Łomży, który pracuje jako instruktor wspinaczki skałkowej w kompleksie agroturystycznym "Olszynka". - Rodzice uważają, że nauka sportów wysokościowych wyrabia charakter. Chcą, by dzieci uczestniczyły w szkołach przetrwania albo szlifowały charakter w parkach linowych.

Zaczynał w mundurze
Łomżyński fascynat wspinaczki od wielu już lat działa w harcerstwie. To właśnie w drużynie okazało się, że kilkunastoletni ludzie, których rodzice obawiali się o ich przyszłość, świetnie sobie dają radę i przy okazji uczą się życia właśnie w skałach. Już bowiem po kilku czy kilkunastu tygodniach działania w drużynie, chętnie przekonują się do pomagania innym. Nic bowiem nie jest skuteczniejszą nauką troski o drugiego człowieka, niż trzymanie wspinaczkowego partnera na linie. Wtedy właśnie okazuje się, na kim można naprawdę polegać, a kto nie jest wart zaufania.

- W większych miastach organizowane są wielotygodniowe obozy dla młodych ludzi, którzy nie potrafią bezkonfliktowo żyć w lokalnej społeczności czy nawet popadają w drobne konflikty z prawem - mówi łomżyński alpinista. - Tam instytucje pomocowe organizują tego typu kursy, w których instruktorom sportów "podwyższonego ryzyka" pomagają zawodowi psychologowie czy psychoterapeuci. Do nas, jak na razie, zgłaszają się tylko pojedyncze osoby.

Zdaniem pana Mariusza, wyciąganie młodzieży ze środowisk grożących patologiami to długotrwały proces. Kilka dni spędzonych w "Olszynce" to dopiero początek dłuższej drogi. Warto jednak zaszczepiać w młodych ludziach wartości owocujące wyrobieniem właściwych społecznych odruchów.
- Najgorsze są noce. Bywa, że w ogóle nie śpimy, doglądając uczestników naszych biwaków. Młodzi ludzie jednak wiedzą wtedy, że ktoś o nich dba i komuś naprawdę na nich zależy - zauważa Patalan. - Szkolni nauczyciele nieraz idą spać nad ranem, a dzieciaki tylko na to czekają...

Nauczył się niezawodności
Najlepszą rekomendacją skuteczności pracy pana Mariusza i jego kolegów jest fakt, że przez wiele lat działania ośrodka w Olszynach, nigdy jeszcze nie doszło do żadnego incydentu spowodowanego przez pozostawionych pod ich opieką młodych ludzi.

- Musimy być wiarygodni, rzetelni i konsekwentni. Jeśli coś jest zabronione, to młodzież musi być pewna, że dla nikogo nie zrobimy wyjątku. Dopiero wtedy młodzi ludzie zaczynają nam naprawdę ufać i naprawdę przestrzegać obowiązujących zasad - zauważa instruktor i dodaje, że praca z młodzieżą opiera się przede wszystkim na znajomości grupy i panujących w niej zasad.

- Gdy widzimy, że ktoś jest słaby, niezaradny i przez to dyskryminowany przez kolegów, wtedy właśnie on pierwszy powinien się zmierzyć ze ścianką wspinaczkową, parkiem linowym czy innymi trudnościami - mówi alpinista. - Przełamanie strachu i poczucia własnej niezaradności jest kluczem do zmiany całego spojrzenia na otaczający nas świat.

Dlatego właśnie z oferowanych w Olszynach atrakcji korzystają także instytucje niosące pomoc dorosłym ludziom. Łomżyński MOPS,uczący dorosłych zaradności na dynamicznie zmieniającym się rynku pracy, zorganizował tam zajęcia wspinaczkowe dla poszukujących pracy kobiet w wieku przedemerytalnym.

- Gdy zjechały na linach po wejściu na szczyt, mówiły, że to wcale nie jest takie trudne, a i inne życiowe trudności wydały im się nagle całkiem możliwe do pokonania. Udaje się nawet z dorosłymi, chociaż z nimi jest trudniej - mówi Patalan - Najskuteczniej zacząć tę zabawę jak najwcześniej.