Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Uroczystości rocznicowe w Rajsku

Janusz Bakunowicz
Co roku nad mogiłę pomordowanych przybywają zarówno mieszkańcy Rajska, jak i ci, których los rozrzucił po całym kraju
Co roku nad mogiłę pomordowanych przybywają zarówno mieszkańcy Rajska, jak i ci, których los rozrzucił po całym kraju (J. Bakunowicz)
W niedzielę w Rajsku (powiat bielski) odbyły się uroczystości żałobne ku pamięci mieszkańców zamordowanych 16 czerwca 1942 roku przez hitlerowców. Rozpoczęły się one panichidą nad mogiłą pomordowanych, którą odprawił biskup bielski Grzegorz. Wśród mieszkańców wsi, rodzin pomordowanych obecni byli przedstawiciele władz gminnych, parlamentarzyści oraz przedstawiciele organizacji kombatanckich.

W niedzielę 14 czerwca 1942 roku w kierunku Rajska samochodem osobowym jechało sześć osób: dwóch geodetów-kolejarzy z żonami, dziewczynka w wieku 9 - 10 lat i kierowca. Byli to Niemcy, którzy utrzymywali kontakty handlowe z okolicznymi wsiami. Do Rajska przywozili sól, odzież, obuwie, a w zamian otrzymywali mięso, mąkę, słoninę.
W okolicach ukrywały się niedobitki Armii Czerwonej, w okolicznych wsiach bądź w leśnych ziemiankach. Wśród nich było czterech partyzantów, z których dwóch mieszkało w Rajsku, a dwóch innych w sąsiednich Husakach. Właśnie oni postanowili zorganizować zasadzkę na Niemców - na miejscowym cmentarzu. Trzech mężczyzn i kobieta zginęli na miejscu. Druga kobieta i dziewczynka skryły się w pobliskim zbożu. Napastnicy ograbili samochód i uciekli do lasu.
W odwecie 16 czerwca nad ranem hitlerowcy otoczyli wieś, mężczyzn spędzili w okolice cerkwi. Stamtąd prowadzano ich za wieś małymi grupkami na egzekucję. Gdy w gospodarstwie nie było mężczyzny, rozstrzeliwano kobietę lub dziecko. Tego dnia zginęło 149 osób, w tym 21 kobiet. Spoczywają w zbiorowej mogile, 250 m od wsi.
- Cały Rajsk strawił ogień, a dzieci z ocalałymi matkami zostały porozwożone po sąsiednich wsiach lub wywiezione na przymusowe roboty do Prus Wschodnich - wspominają najstarsi mieszkańcy Rajska, naoczni świadkowie wydarzeń. - Odbudowa rozpoczęła się dopiero po wojnie, gdy do wsi zaczęli powracać jej dawni mieszkańcy.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na wspolczesna.pl Gazeta Współczesna