Odsłonięcie tablicy oraz oficjalne uroczystości poprzedziła msza św. w Sanktuarium Matki Bożej Pojednania w Hodyszewie. Dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku dr Marek Jedynak w swoim przemówieniu podziękował za inicjatywę upamiętnienia rodzin Żołnierzy Wyklętych dyrektor Szkoły w Nowych Piekutach Pani Danucie Wyszyńskiej. Nawiązał również do nieprzypadkowej daty, a konkretnie do Dnia Matki.
Chciałbym, żebyśmy zawsze pamiętali, że to jest nie tylko święto naszych matek (…), ale też Matki Ojczyzny, dla której myślę, że i Państwo, gdy zaszłaby taka potrzeba (…) oddadzą wszystko, co najważniejsze - mówił dyrektor dr Marek Jedynak.
List od premiera
"Dzisiaj oddajemy hołd rodzinom tych, którzy mieli pozostać zapomniani, tych, którzy ponieśli ofiarę nikomu nieznaną, zapomnianą a jednocześnie mającą wielką wartość" - napisał w liście do uczestników uroczystości premier Mateusz Morawiecki, odczytanym przez wiceministra edukacji Dariusza Piontkowskiego.
Szef rządu podkreślił, że wciąż niewystarczająca jest świadomość, jak tragiczne były losy tych cichych bohaterów, którzy musieli mierzyć się z prześladowaniami, wymazywaniem pamięci i represjami. "Dzisiaj jest czas, by mówić prawdę, by oddać hołd tym, którzy godnie nieśli swoje cierpienia i zachowali pamięć o zamordowanych" - napisał premier.
List od marszałek Sejmu
Z kolei list od marszałek Sejmu Elżbiety Witek odczytał poseł Jarosław Zieliński. Dodał od siebie, że gorzkie jest to, że walka Żołnierzy Wyklętych trwała 18 lat (ostatni Żołnierz Niezłomny Józef Franczak, ps.”Lalek" zginął w 1963 roku), a w wolnej Polsce trzeba było czekać aż 20 lat na ustanowienie Narodowego Dnia Pamięci Zołnierzy Wyklętych, co stało się dopiero z inicjatywy śp. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w 2011 roku.
Trzeba teraz ten stracony czas nadrobić w naszych postawach i naszej wiernej służbie Ojczyźnie tak, by wartości, którym Oni służyli i za które oddawali życie były fundamentem życia publicznego i przyszłości Polski - powiedział Jarosław Zieliński, były wiceminister spraw wewnętrznych i administracji.
Jest to pierwsza taka tablica w Polsce.
To jest pierwsza tablica w Polsce, pierwsze uświęcenie, pierwsze podziękowanie, jakie pojawiło się w naszej Ojczyźnie właśnie dla rodzin żołnierzy wyklętych: dla matek, dla żon, dla ojców, dla dzieci, dla kuzynów - wyjaśnił Marek Kaczyński, wójt gminy Nowe Piekuty.
W ramach uroczystości odczytano również Apel Pamięci. Asystę honorową pełnił 18 Białostocki Pułk Rozpoznawczy. Uroczystości zakończyły się koncertem patriotycznym w wykonaniu Andrzeja Kołakowskiego. Organizatorem uroczystości obok Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku były władze gminy Nowe Piekuty oraz Szkoła Podstawowa w Nowych Piekutach, a także Sanktuarium Matki Bożej Pojednania w Hodyszewie.