Dotacje na usuwanie i utylizację azbestu już rozdzielone. To kropla w morzu potrzeb - mówią samorządowcy

W tym roku 113 podlaskich gmin złożyło wnioski do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej o dofinansowanie usuwania wyrobów zawierających azbest. Łączna wartość tych wniosków opiewała na 5,5 mln zł.

W województwie podlaskim w roku 2020 przeznaczono zaledwie 1,2 mln zł na dotacje dla samorządów na usuwanie wyrobów zawierających szkodliwy azbest (500 tys. z WFOŚiGW i 700 tys. z NFOŚiGW). Dofinansowaniem objęte są koszty: odbioru, transportu, demontażu, zbierania i zabezpieczenia oraz transportu i unieszkodliwienia wyrobów zawierających azbest.

W Polsce w 1997 r. zakazano produkcji wyrobów zawierających azbest, importu i obrotu azbestem oraz wyrobami zawierającymi azbest. Jednak nie zniknęły problemy związane z pozostającymi w użytkowaniu ogromnymi ilościami wyrobów azbestowo – cementowych. Od 1 stycznia 2005 r. Unia Europejska wprowadziła generalny zakaz obrotu, stosowania wszystkich postaci azbestu i produkcji wyrobów zawierających azbest. W województwie podlaskim w wielu jeszcze gminach dachy budynków mieszkalnych i inwentarskich nadal są pokryte eternitem (są szacunki, że 3/4 wszystkich budynków). Przypomnijmy, że do 2032 roku w Polsce nie powinno już być wyrobów zawierających azbest.

Jak wynika z danych Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku, dotychczas zutylizowano ok. 54 tys. ton azbestu, natomiast do utylizacji zostało jeszcze 517 tys. ton.

- Warunki dofinansowania ustala Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i w tym roku wprowadzono "wskaźnik G", który jest wskaźnikiem dochodów podatkowych gminy w przeliczeniu na jednego mieszkańca - tłumaczy Izabela Grygorczuk z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku. - Również nastąpiła zmiana co do okresu, na jaki jest przydzielana dotacja. W poprzednich latach pieniądze były przydzielane na dwa lata, a teraz jest to dotacja na rok. Przedtem przeważnie mieliśmy do rozdysponowania ok. 4 mln zł.

Mniejsza pula środków na dotacje to też wynik tego, że nasz region nie jest uprzemysłowiony - jak np. Śląsk czy województwo mazowieckie.

Czytaj też: Chcesz mieć modny dach, poznaj najnowsze trendy. Postaw na jakość (zdjęcia)

W tym roku, pomimo tego, że było mniej pieniędzy do rozdzielenia, to jednak zdecydowano o przydzieleniu środków dla wszystkich gmin (tak, jak w poprzednich latach), które złożyły wnioski o dotacje. Dlatego ostatecznie, przy stosowaniu przyjętych warunków, przy dzieleniu pieniędzy wyszły kwoty symboliczne (np. dotacja dla Suwałk, które wystąpiły o dotację w wysokości ok. 4 tys. zł - przydzielono 935 zł!).

Ostatecznie się okazało, że wnioskodawcy, którzy wystąpili wyższe dotacje, otrzymali więcej pieniędzy. Najwyższa dotacja przypadła Łomży - to kwota 36 tys, zł (wystąpiono o 194 tys. zł). Wielu wnioskodawców otrzymało po 4 000 zł - np. Białystok, Siemiatycze, Brańsk, Zabłudów, Wysokie Mazowieckie. Hajnówka natomiast otrzymała 6 275 zł.

- Bielsk Podlaski złożył wniosek o dotację na kwotę około 50 tys. zł, co pozwoliłoby usunąć wyroby azbestowe ze 106 posesji - mówi Jarosław Borowski, burmistrz Bielska Podlaskiego. - Przyznana nam kwota z Funduszów Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w tym roku to 9 299 zł, a to pozwoli na usunięcie azbestu zaledwie kilkunastu mieszkańcom naszego miasta. Może warto jeszcze z innych programów przeznaczać pieniądze na dofinansowanie usuwania wyrobów zawierających azbest, bo trudno będzie do 2032 roku w Polsce pozbyć się wyrobów zawierających azbest. Nie mogę sobie wyobrazić, że emeryci z własnych oszczędności będą masowo wymieniać dachy pokryte eternitem - bo to starsi ludzie mieszkają w domach budowanych w latach 70-tych czy 80-tych.

Dotację w wysokości 10 tys. 640 zł otrzymało Dobrzyniewo Duże, chociaż wnioskowano o prawie 79 tys. zł.

- Zależy mi, aby w naszej gminie pozbyć się wyrobów azbestowych - mówi Wojciech Cybulski, wójt gminy Dobrzyniewo Duże. - Dlatego będę rozmawiać z radnymi, aby więcej środków na usuwanie wyrobów zawierających azbest przeznaczyć z gminnych pieniędzy. Przed dwoma laty dostaliśmy dotację w wysokości 11 tys. zł i z budżetu gminy dołożyliśmy 18 tys. zł.

Również Tykocin otrzymał bardzo skromną dotację. Wnioskowano o ponad 41 tys. zł, a przyznano niespełna 7 tys. 700 zł.

- W gminie Tykocin 3/4 budynków ma pokrycie dachowe z eternitu - mówi Mariusz Dudziński, burmistrz Tykocina. - U nas niektórzy ludzie czekają na odbiór eternitu już cztery lata. Przyznana dotacja jest bardzo mała w stosunku do potrzeb.