Spis treści
Jak sfinansować wydatki zbrojeniowe państw członkowskich UE zwiększone do poziomu 2 proc. ich PKB? – zastanawiają się eksperci Allianz Trade. Na warsztat trafiły trzy koncepcje: cięcie innych wydatków, finansowanie długiem, podnoszenie podatków. Dziś przyjrzymy się pierwszej z tych opcji.
Enfant terrible Sojuszu Północnoatlantyckiego. Lista jest długa
Wbrew temu, co często pojawia się w polskiej prasie, nie tylko Niemcy mają problem ze zwiększeniem budżetu na zbrojenia. Można nawet uznać, że na tle kilkunastu państw, które mają węża w kieszeni, nasz zachodni sąsiad nie szczędzi grosza. Trzeba bowiem pamiętać, że trzecia największa gospodarka świata, nawet jeśli wydaje na obronność tylko 1,57 proc. PKB to pod względem realnej wartości i tak przewodzi stawce większości mniej zamożnych, europejskich państw NATO.
Kłopot w tym, że wiele państw nie tylko nie jest w stanie osiągnąć 2 proc. PKB w wydatkach na obronność, ale nawet przekroczyć 1,5 proc. PKB.
Jakie państwa wydają mniej niż 1,5 proc. PKB na obronność:
Portugalia – 1,48 proc.,
Włochy – 1,46 proc.,
Kanada 1,38 proc.,
Słowenia 1,35 proc.,
Turcja (1,31 proc.),
Hiszpania 1,26 proc.,
Belgia 1,13 proc.,
Luksemburg 0,72 proc.
Najbogatsze państwa będą musiały sporo dołożyć do zobowiązań związanych z bezpieczeństwem
Europejskie rządy zobowiązały się do zwiększenia wydatków na obronność. Oznacza to, że osiągnięcie poziomu 2 proc. PKB do 2028 r. będzie wymagało 470 mld EUR dodatkowych wydatków (w tym 150 mld EUR w Niemczech, 55 mld EUR we Włoszech, 48 mld EUR w Hiszpanii i 17 mld EUR we Francji). Skąd te rozbieżności? Czy chodzi tylko o to, że do osiągnięcia 2 proc. PKB niektórym brakuje bardzo dużo? Niektóre z państw są zwyczajnie bogatsze, w związku z czym, nawet jeśli brakuje im do minimum stosunkowo niewiele, to i tak będzie to kwota wysoka. PKB Niemiec to ponad 4 bln USD, ale Francji już tylko 2,779 bln USD, a Hiszpanii 1,418 bln USD. W przypadku Polski, która z nawiązką spełnia wymóg NATO to tylko 688 mld USD, co jednak oznacza, że polskie 4 proc. PKB jest mniej warte od niemieckiego 1,57 proc.
Które państwa zbliżają się do osiągnięcia 2 proc. PKB pod względem wydatków na obronność?
Francja – 1,9 proc.,
Czarnogóra – 1,87 proc.,
Macedonia Północna – 1,87 proc.,
Bułgaria – 1,84 proc.,
Chorwacja – 1,79 proc.
Albania – 1,76 proc.,
Holandia – 1,70 proc.,
Norwegia – 1,67 proc.,
Dania – 1,65 proc.,
Niemcy – 1,57 proc.,
Czechy – 1,50 proc.,
Tak będą musiały ciąć wydatki kraje Zachodu
Utrzymanie ogólnego poziomu wydatków na stabilnym poziomie, przy scenariuszu zwiększenia wydatków na obronę do 2 proc. PKB, wymagałoby cięć wydatków publicznych o 8,6 proc. w Hiszpanii, 7,7 proc. w Niemczech, 6,5 proc. we Włoszech i 4,8 proc. we Francji.
Państwa unijne przeznaczają krocie na politykę socjalną
Największą pojedynczą pozycją wydatków w budżetach krajów UE są wydatki na ochronę socjalną. W 2022 r. stanowiły one 39 proc. całkowitych wydatków sektora instytucji rządowych i samorządowych w UE–27 (w Polsce 38 proc.), przy czym 54 proc. wydatków na ochronę socjalną w UE stanowiły wydatki na świadczenia emerytalne; 15 proc. całkowitych wydatków przeznaczono na zdrowie (w Polsce 12 proc.), a po 12 proc. na ogólne usługi publiczne i politykę gospodarczą. W Polsce odpowiednio na usługi publiczne wydaje się 10 proc. i na politykę gospodarczą 15 proc.
Strefa Biznesu: Rewolucyjne zmiany w wynagrodzeniach milionów Polaków
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
