Niższy podatek, ale tylko na etacie

Z korzystnych 50-proc. kosztów uzyskania przychodu, pozwalających na znaczne obniżenie podatku należnego fiskusowi, mogą skorzystać twórcy pracujący na etacie lub w ramach umowy o dzieło. Takiej możliwości nie mają jednak twórcy, którzy osiągają przychód w ramach działalności gospodarczej.

- Zryczałtowane koszty uzyskania przychodów z praw autorskich są korzystne podatkowo dla twórców, ponieważ pozwalają na zmniejszenie podstawy opodatkowania o 50 proc. - wyjaśnia Agata Szymborska-Sutton, z firmy Tax Care. - Na przykład, przy rocznym przychodzie w wysokości 80 tys. zł podstawą opodatkowania byłoby 40 tys. złotych (bez uwzględnienia składek na ubezpieczenia społeczne). 50-proc. koszty są jednak szczególnie korzystne dla osób, które osiągają bardzo wysoki przychód, znacznie przekraczający pierwszy próg podatkowy, czyli kwotę 85 528 zł. Dzięki zastosowaniu 50-proc. kosztów, dochód do opodatkowania osoby z rocznym przychodem w wysokości ok. 170 tys. zł mieści się obecnie w pierwszej grupie podatkowej, dzięki czemu podatek jest naliczany od niższej, 18-proc. stawki zamiast od stawki 32-proc., obowiązującej osoby o dochodzie wyższym niż 85 528 zł (stosowanej od nadwyżki ponad tę kwotę).

Nie dla przedsiębiorców
Koszty uzyskania przychodów z praw autorskich i pokrewnych mogą być stosowane przez podatników uzyskujących przychód z działalności wykonywanej osobiście. Powszechnie uważa się, że 50-proc. koszty stosuje się w przypadku umów o dzieło.

Przepisy dopuszczają jednak możliwość zastosowania tych kosztów również w przypadku przychodów uzyskiwanych z innych źródeł, na przykład ze stosunku pracy. Niestety, 50-proc. koszty z tytułu praw autorskich i pokrewnych nie mają jednak zastosowania w przypadku przychodów, których źródłem jest działalność gospodarcza, co zostało wyraźnie wskazane w artykule 22 ust. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Oznacza to, że przedsiębiorca nie może zastosować 50-proc. kosztów uzyskania przychodów z praw autorskich i pokrewnych.

- Osobom, które mają wątpliwości, czy osiągnięty przez nie przychód podlega prawom autorskim i pokrewnym i w związku z tym nie są pewne, czy mogą zastosować 50-proc. koszty, może pomóc interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu - mówi Agata Szymborska-Sutton. - Stwierdził on, że warunkami zastosowania takich kosztów są: zaistnienie utworu w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, udzielenie zamawiającemu przez twórcę licencji na korzystanie z utworu lub przekazanie prawa do rozporządzenia majątkowymi prawami autorskimi do utworu (nr sygn. ILPB1/415-536/09-2/AG).

Ograniczenia 50-proc. kosztów od 2013 r.

Koszty z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych obliczane są od przychodu pomniejszonego o składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe. Należy jednak pamiętać, że w przyszłym roku mają obowiązywać nowe przepisy ustawy o PIT, ograniczające prawo do 50-proc. kosztów dla twórców. W 2013 r. 50-proc. koszty nie będą miały zastosowania do przychodów (po wspomnianym odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne) w wysokości przekraczającej kwotę 85 528 złotych.