Od nowego roku opłaty za egzaminy na prawo jazdy mogą spaść na sejmiki. Są stawki maksymalne

Apel do prezydenta zawiera m.in. prośbę o veto lub skierowanie ustawy do Trybunału Konstytucyjnego. Jak podkreślają marszałkowie, nowa ustawa przenosi finansowanie WORD-ów na samorządy, ale nie podaje źródła dochodów, z których sejmiki miałyby wspierać ośrodki. To zaś narusza Konstytucję RP.

Czytaj również:

- Zarząd województwa podlaskiego zgłaszał uwagi do projektu ustawy, które były zbieżne ze stanowiskiem Związku Województw RP. W ocenie samorządu województwa, takie kwestie, jak np. warunki wynagradzania egzaminatorów i opłaty za egzaminy państwowe powinny być ustalane centralnie. Również obowiązujące obecnie przepisy w zakresie odpowiedzialności dyrektora WORD przed zarządem województwa, który sprawuje nadzór nad ośrodkiem, są lepszym rozwiązaniem, niż zaproponowane w ustawie, ponieważ mobilizują dyrektorów WORD do efektywnego, przede wszystkim finansowo, zarządzania jednostkami - wyjaśnia marszałek Artur Kosicki.

Zgodnie z ustawą, opłata za egzamin będzie mogła wzrosnąć do 250 zł. Stawkę mógł podnieść minister infrastruktury, ale Sejm (jednym głosem PiS) - zdecydował, że przejmą to sejmiki województw. Zdaniem marszałków, oznacza zmniejszenie budżetów samorządów województw na inne zadania. Nowe przepisy miałyby obowiązywać od 1 stycznia 2023 roku.

Czytaj również:

- Pomysł, by sejmiki ustalały stawki opłat za egzaminy i dla egzaminatorów jest lepszy niż brak jakiegokolwiek rozwiązania, czyli to, co dotychczas robiło ministerstwo. Jednak oficjalnie powinna być to decyzja ministra infrastruktury, który nie podjął jej przez 11 lat, a mógł problem rozwiązać jednym podpisem. Stawki ustalą sejmiki, a to może oznaczać, że w każdym województwie będą inne ceny, a egzamin jest przecież wszędzie taki sam, państwowy – mówi Przemysław Sarosiek dyrektor Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Białymstoku.

Przyznaje też, że o ile ustalane przez sejmiki wynagrodzenia egzaminatorów mogą uwzględniać np. koszty życia, które w dużych miastach są wyższe, to przecież egzaminator w Białymstoku wykonuje taka sama prace jak egzaminator w stolicy, Gdańsku czy Katowicach. – Zagrożeniem jest to, że egzaminatorzy z ośrodków na granicach województw mogą wybierać te, w których będą lepiej opłacani. Czyli mniejsze ośrodki stracą niejako podwójnie. Jak wynagrodzenia mogą się różnić nie wiadomo, a w przypadku egzaminatorów nie ma żadnych ograniczeń stawek – podkreśla dyrektor Sarosiek.

Czytaj również:

Ograniczenia takie są zaś w przypadku opłat ustalonych 14 lat temu (w ustawie o kierujących). Jak mówi szef białostockiego ośrodka, jeśli opłata za kategorię B wzrośnie maksymalnie to egzamin ten będzie rentowny.

– Według danych z listopada, my dopłacamy do każdego egzaminu 8 zł. Ustawa da też możliwość województwom udzielanie WORD-om dotacji do 50 proc. ich budżetu. Samorządy mocno to oprotestowały, ale jeśli ceny opłat wzrosną, to dotacje nie będą potrzebne – uważa Przemysław Sarosiek.

Dzisiaj egzamin teoretyczny na prawo jazdy kosztuje 30 zł, a praktyczny 140 zł. W Białymstoku ten pierwszy od dawna nie pokrywa kosztów. Dlatego ośrodek zwiększył liczbę stanowisk egzaminacyjnych z 9 do 15.

Czytaj również:

Dodajmy, że w kwietniu Zarząd Związku Województw RP przyjął stanowisko, w którym proponował, aby minister wszystkie stawki zwiększył do maksimum, czyli zrobił to, co w nowej ustawie mogą zrobić sejmiki. Górne limity, ponad które minister nie może zwiększyć cen egzaminów to np. 200 zł za kat. B.

Propozycje Związku Województw RP dotyczące nowych opłat za egzaminy (gdyby ustalał je minister) były następujące:

• egzamin teoretyczny – 50 zł (teraz 30 zł),
• kategoria AM – 200 zł (jest 140 zł),
• kat. A1, A2, A – 200 zł (dziś 180 zł),
• kat. B – 200 zł (dziś 140 zł),
• kat. C, a także D – 250 zł (dziś 200 zł),
• kat. C+E, C1+E, D1+E, D+E – 250 zł (teraz 245 zł),
• kat. B1, C1, D1, T – 200 zł (jest 170 zł),
• kat. B+E – 250 zł (jest 200 zł).

- W niektórych przypadkach cena egzaminu wzrosłaby o 5 zł, ale chodzi o egzaminy, które są jeszcze rentowne. WORD-y, które mają dużo egzaminów na wyższe kategorie mają luz finansowy. Białystok ma ich mało (ośrodka nie stać na wymianę pojazdów), więc podwyżka opłat na kat. B jest bardzo korzystna. Poza tym Związek Województw proponował też powiązanie ceny egzaminu ze minimalną pensją, która co roku byłaby waloryzowana. Niestety, minister nie chciał tego uwzględnić – przypomina dyrektor WORD Białystok.

Także w WORD-zie w Łomży usłyszeliśmy, że jeśli za stawki egzaminacyjne i dla egzaminatorów miałby odpowiadać samorządy wojewódzkie to dobrze.

Czytaj również:

- One najlepiej wiedzą, jaka jest kondycja ośrodków, a ministerstwo nie. Byłby to plus, tym bardziej, że inflacja ciągle rośnie, a stawki opłat egzaminacyjnych nie zmieniają się od lat. Ale jest też i minus, bo jedne województwa mogą ustalić opłaty egzaminacyjne na poziomie x, a inne na x plus, a przecież zasady egzaminu wszędzie są takie same, bo ustalone ministerialnie - mówi dyrektor Mirosław Oliferuk.

Podobnie jest w przypadku egzaminatorów, którzy wykonują takie same zadania, a może być tak, że w jednym województwie będzie się im bardziej opłacało pracować niż w innym. Dobrym rozwiązaniem są też zapowiadane ustawą dotacje do 50 proc. kosztów ośrodków na realizację tych zadań, które przyznawałby sejmik.
- Tyle że jeśli doszłoby do podwyżki opłat, będzie szansa na bilansowanie kosztów. Mam nadzieję, że Konwent Marszałków ustali jakieś wspólne stawki dla ośrodków w całej Polsce, żeby uniknąć niesnasek – dodaje szef łomżyńskiego WORD-u.