Przegląd szczepionek przeciw COVID-19 stosowanych na świecie. Które są najskuteczniejsze?

Szczepionki stosowane obecnie na świecie

AstraZeneca/Uniwersytet w Oxfordzie

NAZWA SZCZEPIONKI: AZD1222 (w Indiach znana również jako Covishield)
SKUTECZNOŚĆ: 82,4% dla dawek w odstępie 12 tygodni.
DAWKA: 2 dawki w odstępie od 4 do 12 tygodni, podawana pacjentom w wieku 18-59 lat
RODZAJ: wstrzyknięcie domięśniowe
PRZECHOWYWANIE: Stabilny w lodówce przez co najmniej 6 miesięcy
WYKORZYSTANIE W SYTUACJACH AWARYJNYCH W: Algierii, Argentynie, Bangladeszu, Butanie, Brazylii, Chile, Dominikanie, Egipcie, Salwadorze, Unii Europejskiej, Islandii, Indiach, Iraku, Malediwach, Meksyku, Mongolii, Maroko, Nepalu, Norwegii, Pakistanie, Filipinach , RPA, Tajlandii, Wielkiej Brytanii.

8 grudnia naukowcy z University of Oxford i brytyjsko-szwedzkiej firmy AstraZeneca opublikowali pierwszy artykuł naukowy dotyczący badania klinicznego III fazy szczepionki przeciwko koronawirusowi. Badanie wykazało, że szczepionka może chronić ludzi przed Covid-19, ale wiele pytań dotyczących skuteczności pozostawało nadal bez odpowiedzi.

Na początku pandemii badacze z Oksfordu opracowali szczepionkę za pomocą inżynierii genetycznej adenowirusa, który normalnie infekuje szympansy. Kiedy podali szczepionkę małpom, stwierdzili, że chroni ona zwierzęta przed chorobą. W kwietniu zeszłego roku kontynuowali próbę fazy 1/2. Twórcy szczepionek nie wykryli w badaniu żadnych poważnych skutków ubocznych, obserwując jednocześnie, że szczepionka wytworzyła przeciwciała przeciwko koronawirusowi, a także inne mechanizmy obronne odporności. Badania nad szczepionką wkroczyły w fazę 2/3 w Wielkiej Brytanii i Indiach (gdzie jest znana jako Covishield). Ponadto firma AstraZeneca rozpoczęła testy fazy 3 w Brazylii, RPA i Stanach Zjednoczonych.

19 listopada naukowcy opublikowali pierwsze wyniki badań fazy 2/3 w Wielkiej Brytanii. W szczególności przyjrzeli się temu, jak ludzie w różnym wieku zareagowali na szczepionkę, badając 160 osób w wieku od 18 do 55 lat, 160 osób w wieku od 56 do 69 lat oraz 240 osób w wieku 70 lat i starszych. W żadnej z grup wiekowych nie zaobserwowali poważnych skutków ubocznych. Co zachęcające, starsi ochotnicy wytworzyli mniej więcej tyle samo przeciwciał przeciwko koronawirusowi, co młodsi.

23 listopada firmy AstraZeneca i Oxford na podstawie badania pierwszych 131 przypadków Covid-19 w badaniach w Wielkiej Brytanii i Brazylii ogłosiły, że szczepionka ma dobrą skuteczność. Wszyscy ochotnicy otrzymali dwie dawki, ale w niektórych przypadkach pierwsza dawka miała tylko połowę mocy. Zaskakujące było to, że początkowa dawka o połowę mniejszej mocy doprowadziła do 90-procentowej skuteczności, podczas gdy dwa standardowe zastrzyki dawały tylko 62-procentową skuteczność. Naukowcy spekulowali, że niższa pierwsza dawka lepiej naśladowała doświadczenie infekcji, promując silniejszą odpowiedź immunologiczną. Ale wkrótce stało się jasne, że wersja z niską dawką była wynikiem błędu w sposobie odmierzania szczepionek, a nie częścią pierwotnego planu badania. Okazało się również, że niską dawkę wypróbowano tylko na ochotnikach poniżej 55 roku życia, co spowodowało więcej pytań o to, jak wiarygodne były wstępne wyniki.

AstraZeneca kontynuowała badania i opublikowała 2 lutego kolejny raport. Okazało się, że dwie dawki podane w odstępie 12 tygodni dały skuteczność o wskaźniku 82,4%. Odkryto też, że szczepionka nie tylko chroni przed zachorowaniem, ale też ogranicza transmisję wirusa.

Wielka Brytania i Argentyna były pierwszymi krajami, które 30 grudnia wydały zezwolenie na szczepienie awaryjne, a od tego czasu wiele innych krajów zrobiło to samo. 3 stycznia Indie zatwierdziły wersję o nazwie Covishield.

AstraZeneca ogłosiła, że będzie współpracować z rosyjskimi twórcami szczepionki Sputnik V. Firma chce zbadać, czy kombinacja obydwu szczepionek zwiększy jej efektywność. Działania w tym kierunku mają rozpocząć się w lutym na Ukrainie.