Zmieniamy komunistycznych patronów ulic

Wymiana trochę kosztuje

Wymiana trochę kosztuje

Od 1 stycznia 2010 r. przy zmianie nazw ulic mieszkańcy nie muszą płacić za wymianę dowodów osobistych. Rada gminy może też zwolnić z opłaty za wydanie nowego dowodu rejestracyjnego pojazdu (płacimy wtedy tylko 50 gr opłaty ewidencyjnej). Jeszcze do niedawna podobnie było z prawem jazdy. Jednak od 19 stycznia 2013 r. samorządy nie mają prawa zwalniania z opłat za ten dokument. Za wymianę trzeba zapłacić 100,5 zł.

Zamiast Teodora Duracza, patronką ulicy powinna zostać Justyna Moniuszko, stewardesa, która zginęła w katastrofie smoleńskiej. Była absolwentką naszej szkoły - mówi Julita Popowska, nauczycielka języka angielskiego w Zespole Szkół nr 6 przy ul. Pietrasze w Białymstoku.

Podpisała się pod apelem do władz miasta o zmianę patronów dwóch ulic w pobliżu szkoły.

Ofiara komunistów zamiast komunisty

Akcję zbierania podpisów na białostockiej Jaroszówce rozpoczął Wojciech Więckowski.

- Chodzi o ulicę Teodora Duracza i Dymitra Gaskiewicza. Ten pierwszy był przedwojennym działaczem Komunistycznej Partii Polski i współpracownikiem sowieckiego wywiadu w Polsce.

Natomiast Dymitr Gaskiewicz to żołnierz Armii Czerwonej, który po zakończeniu II wojny światowej odpowiadał za propagowanie ideologii komunistycznej wśród podlaskiej młodzieży. Został zastrzelony 11 grudnia 1945 r. przez żołnierzy zbrojnego podziemia - opowiada Więckowski.

Zamiast czerwonych patronów proponuje Justynę Moniuszko i Danutę Siedzikównę ,,Inkę" - urodzoną pod Hajnówką sanitariuszkę AK, którą w wieku niespełna 18 lat komuniści zastrzelili w 1946 r. w gdańskim więzieniu.

- Mieszkańcy chętnie składają podpisy - zapewnia.

Kiedy jednak zapytaliśmy przechodniów, nie każdy był entuzjastą tego pomysłu.

- Dla mnie to żadna różnica. Są ważniejsze sprawy niż jacyś patroni. Trzeba było to robić w latach 90., a nie teraz - taka opinia nie był odosobniona.

Niektórzy zwracali też uwagę na koszty. Jak dowiedzieliśmy się w białostockim magistracie, przy zmianie patrona ulicy, trzeba będzie zapłacić za wymianę praw jazdy.

- Urzędnicy mówili mi, że wszystkie dokumenty wymieniane są za darmo - zarzeka się Wojciech Więckowski.

Zasady zmian komunistycznych patronów ulic ma regulować ustawa, ale Sejm RP jeszcze jej nie uchwalił.

- W Białymstoku zostało jeszcze kilku patronów do zmiany, na czele z generałem Zygmuntem Berlingiem - przypomina Waldemar Wilczewski z białostockiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej.

Władna do zmian nazw ulic jest rada miasta lub gminy (ostatnio np. ul. 27 lipca zastąpiono 42. Pułkiem Piechoty).

Białowieża się przymierza

- Jedna z głównych ulic Białowieży nosi imię Olgi Gabiec. Była działaczką nielegalnej Komunistycznej Partii Zachodniej Białorusi, która przed II wojną światową chciała przyłączenia Podlasia do ZSRR. Drugim komunistycznym patronem jest gen. Aleksander Waszkiewicz, czerwonoarmiejec z tytułem Bohatera Związku Radzieckiego. Przymierzamy się do zmiany nazw tych ulic - mówi Dariusz Dutkowski z Urzędu Gminy w Białowieży.

Natomiast Jarosław Grygoruk, sekretarz gminy Hajnówka mówi, że nie przypomina sobie, by w jego mieście został jakiś komunistyczny patron.

- Załatwiliśmy te sprawy przeważnie jeszcze w latach 90. - mówi.

Podkreśla, że zmiany wiążą się z kosztami, z czego nie wszyscy będą zadowoleni. Pomimo chęci ze strony urzędu, nie zawsze jest dobry klimat do takich zmian.

Podobnie uważają pracownicy Urzędu Miasta Bielsk Podlaski, którzy wspominają, że najlepiej było przed wprowadzeniem plastikowych dowodów osobistych - wystarczyło zmienić wpis w książeczce i po sprawie.