MKTG SR - pasek na kartach artykułów

Obchody 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej na Westerplatte 1.09.2019. "Każda wojna sieje spustoszenie i każda wojna zabija" [zdjęcia]

Karol Uliczny, ab
Obchody 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej na Westerplatte 1.09.2019
Obchody 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej na Westerplatte 1.09.2019 Karolina Misztal
W niedzielę, 1 września 2019, w całym kraju odbywają się uroczystości związane z 80. rocznicą wybuchu II wojny światowej. O godz. 4.45 rozpoczęły się obchody tej rocznicy przy pomniku Obrońców Wybrzeża na Westerplatte, zorganizowane przez władze Gdańska.

Źródło: PORTAL MIASTA GDAŃSKA www.gdansk.pl

Obchody 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej na Westerplatte

Obchody 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej na Westerplatte 1.09.2019

Obchody 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej na Westerpla...

Aktualizacja godz. 4.40

Za chwilę rozpoczną się uroczystości na Westerplatte.

Aktualizacja godz. 4.45

Rozpoczęły się uroczystości na Westerplatte. Biorą w nich udział przedstawiciele władz rządowych i samorządowych. Jest m.in. premier Mateusz Morawiecki, Marszałek Senatu RP Stanisław Karczewski, Marszałek Senatu RP Bogdan Borusewicz, Wicemarszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska, prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz, marszałek woj. pomorskiego Mieczysław Struk. Na poranne wydarzenia do Gdańska przyjechały zagraniczne delegacje z 24 miast dotkniętych II wojną światową. Wśród zaproszonych gości na Westerplatte jest także Frans Timmermans, pierwszy wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej, nagrodzony wczoraj Medalem Wdzięczności.

Aktualizacja godz. 4.50

Prezentacja filmu, dokumentującego pierwsze dni II wojny światowej. Następnie usłyszeliśmy hymn państwowy Rzeczypospolitej Polskiej wykonany przez Orkiestrę Reprezentacyjną Marynarki Wojennej.

Aktualizacja godz. 4.55

Przemówienie prezydent Gdańska Aleksandry Dulkiewicz, która w pierwszych słowach powitała zgromadzonych gości.

Osiemdziesiąt lat temu, tu na Westerplatte, o godzinie 4.45 ciszę rozdarły salwy z niemieckiego pancernika Schleswig-Holstein, po czym największa i najstraszniejsza z wojen rozpętała się w niemal całej Europie, wschodniej i południowo-wschodniej Azji, północnej Afryce, części Bliskiego Wschodu, na wszystkich oceanach a nawet epizodycznie w Arktyce i Ameryce Północnej.

Bilans ofiar i strat jest przerażający. Chylimy dziś nisko głowy, by jak co roku oddając hołd bohaterskim obrońcom Westerplatte, wspomnieć o ofiarach tej strasznej wojny, wspomnieć o wszystkich żołnierzach, którzy ginęli z bronią w ręku pod biało-czerwonym sztandarem, o tych, których zamęczono w obozach i więzieniach. Wreszcie o cywilach, których codzienne życie wojna zamieniła w piekło. Cześć ich pamięci.

Szanowni Państwo, przez siedem dni żołnierze polskiej placówki wojskowej na Westerplatte walczyli w osamotnieniu, świadomi militarnej przewagi wojsk niemieckich, bronili niepodległości Polski w poczuciu głębokiej powinności i honoru, choć nie mogli odwrócić losów tamtej bitwy a tym bardziej losów wojny. To był moment, gdy po raz pierwszy w dwudziestym wieku wielka historia zostawiła swój ślad w Gdańsku, by zmienić bieg spraw na świecie. Kolejna taka chwila zdarzyła się trzydzieści dziewięć lat temu, gdy w Stoczni Gdańskiej imienia Lenina robotnicy upomnieli się o godność i wolność. Spotkaliśmy się tam wczoraj, przy historycznej Bramie numer 2, tuż obok Pomnika Poległych Stoczniowców 1970. By uczcić bohaterów sierpnia 1980 roku i przypomnieć dokonania pokojowej rewolucji Solidarności, dzięki której w 1989 roku utraconą wolność odzyskali Polacy a później pozostałe narody zza Żelaznej Kurtyny.

Wciąż w pamięci żywe są wspomnienia trzydziestej rocznicy Wolnej Polski, które obchodziliśmy w naszym mieście, w Gdańsku, 4 czerwca podczas ogólnopolskich uroczystości. Wspominam o tym, bo we wrześniu 1939 i sierpniu 1980, które rozegrały się tu, w Gdańsku, odebraliśmy najważniejsze symboliczne lekcje dwudziestego wieku. Początku wojny i końca Zimnej Wojny. Te zaś stają się politycznym i moralnym zobowiązaniem, naszym depozytem na przyszłość. Mówią o ciągłości dziejów, o pragnieniu niepodległości, potrzebie wolności i godności, sile dialogu, mocy solidarności, wartości wzajemnego szacunku. W ich genach zapisane jest pragnienie pokoju jako antytezy wojny. Każda bowiem wojna, wojna państwa z państwem, wojna rządzących ze społeczeństwem, wojna jednej władzy z drugą, wojna na froncie różnic światopoglądowych, wyznania czy koloru skóry. Każda wojna jest zła. Każda wojna sieje spustoszenie i każda wojna zabija.

Nie ma wątpliwości, że wspólnota europejska, która powstała ze wspólnot narodowych była odpowiedzią na horror wojny. Celem integracji europejskiej był nie tylko dobrobyt i rozwój, ale przede wszystkim pokój między narodami i pokój społeczny. Jak wiemy wymaga to praworządności i poszanowania tych wartości, które stanowią katalog praw człowieka i obywatela. Dlatego ci, którzy kwestionują zjednoczenie europejskie i demontują większościową demokrację, sprzyjają powrotowi stref wpływów i prymatu silniejszego. Tam, gdzie zaczyna brakować praw i tłumi się wolność, tam prędzej czy później pojawia się przemoc w życiu publicznym. Tam,gdzie zanika gotowość do porozumienia, gotowość do dialogu, tam zawsze polityka podżega do wojny.

Szanowni zgromadzeni. Nie ma wśród nas prezydenta Pawła Adamowicza, zamordowanego w styczniu na miejskim placu podczas finału największej w Polsce kwesty charytatywnej, której od lat był wolontariuszem. To on razem z harcerzami dwadzieścia lat temu zainicjował te spotkania o świcie. Początkowo w skromnym gronie obrońców Westerplatte, kombatantów i właśnie harcerzy. Dziękujemy za tę tradycję. Ufam, że za rok na tej drogiej nam ziemi znów staniemy we wspólnocie, wspólnocie gdańszczanek i gdańszczan, wspólnocie polskich patriotów, wspólnocie europejskich patriotów.

Szanowni Państwo. Dzisiaj, w osiemdziesiątą rocznicę wybuchu drugiej wojny światowej, chcę z całą mocą podkreślić, że stoimy po stronie pamięci, pamięci, która służy budowaniu wspólnoty, wspólnoty narodowej, jedności Europy, wspólnoty, która umacnia demokrację i wolność, solidarność i pojednanie, wzajemny szacunek i tolerancję. Dlatego tu, z Westerplatte, apelujemy: pokój, nie wojna. Nigdy więcej wojny..

Za sektorem dla gości uroczystości, grupa osób wyciągnęła polskie flagi wraz z transparentem "Jesteśmy Europejczykami". W trakcie przedstawiania gości największe brawa zebrał wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Frans Timmermans.

Aktualizacja godz. 5.05

Zastępca szefa Kancelarii Prezydenta RP Andrzeja Dudy, Paweł Mucha, odczytuje list skierowany do uczestników i organizatorów obchodów 80 rocznicy wybuchu II wojny światowej na Westerplatte od prezydenta, który obecnie jest w Wieluniu na uroczystościach związanych z rocznicą wybuchu II wojny światowej.

Czcigodni Kombatanci!

Szanowni Przedstawiciele Władz Państwowych i Lokalnych!

Żołnierze Rzeczypospolitej!

Szanowni Państwo!

Osiemdziesiąt lat temu, w piątek 1 września 1939 roku, jeszcze przed świtem, w Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte czuwali jedynie wartownicy. Cisza spowijała gdański port, place i kamienice. Pogrążony we śnie był także cały Wieluń, choć swoje obowiązki wypełniały pielęgniarki w miejskim szpitalu oraz rozpoczynający kolejny dzień pracy piekarze. Cicho było również w Tczewie. Spały dzieci – spragnione zabawy przy pięknej pogodzie, zadowolone z przedłużonych do 3 września wakacji. Odpoczywali zmęczeni pracą dorośli. Były to ostatnie godziny pokoju – Polski wolnej, wytrwale odbudowującej swój niezależny byt. Ostatnie godziny przed wybuchem dziejowego kataklizmu, jakiego świat jeszcze nie zaznał. Dla wielu śpiących były to ostatnie chwile życia.

Nadejście najtragiczniejszego rozdziału w historii naszej Ojczyzny obwieściły salwy z pancernika „Schleswig-Holstein”. Drugą wojnę światową rozpoczął podstępny, tchórzliwy atak ze strony goszczącej w Gdańsku załogi szkolnego statku Kriegsmarine. Rozpoczęły ją równoczesne akty terroryzmu i ludobójstwa, jakimi były bombardowania cywilnych obiektów w Wieluniu, Tczewie, w naszej stolicy, Warszawie, oraz w innych miastach. W granice Polski wdarły się zagony niemieckich czołgów oraz żołnierze, których instruowano, aby wyzbyli się wszelkich ludzkich uczuć i odruchów sumienia. Dlatego już od pierwszych dni września 1939 roku ujawniło się najgorsze oblicze niemieckiego nazizmu. Ideologii, która jednych czyniła bezwzględnymi mordercami, a innych – pozbawionymi wszelkich praw i godności przedmiotami, przeszkodami na drodze do ostatecznego triumfu rasistowskiej pogardy, szowinizmu i barbarzyńskiej przemocy.

Ale równie szybko okazało się, że istnieje też inna, potężna siła, zdolna znacząco utrudnić realizację owej zbrodniczej wizji Europy i świata. Tą siłą był polski duch wolności oraz męstwo, ofiarność, dyscyplina i żołnierski kunszt obrońców polskich granic. Od pierwszych eksplozji na Westerplatte i w Wieluniu aż po akt kapitulacji niemieckich sił zbrojnych w maju 1945 roku setki tysięcy Polaków trwały w pierwszym szeregu walki z antypolskim, antyeuropejskim i antyludzkim reżimem III Rzeszy. Pierwszym i szczególnie chlubnym przykładem tego niezłomnego oporu stała się obrona Westerplatte. Stu osiemdziesięciu dwu żołnierzy pod dowództwem majora Henryka Sucharskiego i kapitana Franciszka Dąbrowskiego zamiast oczekiwanych 6 do 12 godzin przez 7 dni odpierało ataki nieprzyjaciela – dysponującego olbrzymią przewagą liczebną i ogniową oraz wsparciem samolotów bombowych. Samego tylko 1 września przetrzymali cztery szturmy. Ich determinacja i odwaga szły w parze z opanowaniem i wyszkoleniem. Dowiódł tego bilans strat, wynoszący 200 do 300 poległych i 150 rannych po stronie niemieckiej oraz 15 poległych i blisko 50 rannych po stronie polskiej.

Postawa bohaterów z Westerplatte zdumiała napastników. Już w tamtych pamiętnych wrześniowych dniach stała się powodem do dumy i niezwykłą inspiracją dla wszystkich polskich patriotów. Już wtedy krzepiła serca obrońców Rzeczypospolitej – którzy, mimo skrajnie trudnego położenia, bili się coraz lepiej. Zmagania o Westerplatte są i na zawsze pozostaną jedną z najpiękniejszych i najbardziej czczonych kart w kronikach chwały polskiego oręża. Z tym większą radością przyjąłem wiadomość o wmurowaniu w tym świętym dla Polaków miejscu kamienia węgielnego pod budowę Muzeum Westerplatte i Wojny 1939. To właśnie stąd powinno nieustannie płynąć przesłanie pamięci i przestrogi, pokoju i europejskiego pojednania. Ufam, że zwiedzający tę nowo powstającą placówkę będą doświadczać przeobrażającej i oczyszczającej mocy, jaką ma pełna prawda o tamtym strasznym czasie – dokumentowana i przedstawiana zgodnie ze ścisłymi rygorami nauk historycznych. Westerplatte jest i zawsze będzie jednym z pierwszoplanowych miejsc pamięci i symboli najstraszniejszej wojny w dziejach ludzkości.

Cześć Obrońcom Westerplatte! Wieczna chwała Żołnierzom Września!

Cześć pamięci poległych i pomordowanych ofiar II wojny światowej!

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej

Andrzej Duda

Aktualizacja godz. 5.10

Przemówienie Marszałka Senatu RP Stanisława Karczewskiego.

(..) Jesteśmy tu z potrzeby serca. Głęboko w sercach nosimy pamięć tych doświadczeń, które dotknęły nasz naród. Jesteśmy tu, dlatego, że winniśmy to bohaterom tamtej bitwy, obrońcom Westerplatte i wszystkim, którzy stanęli w obronie naszej ojczyzny. Naszym ojcom i dziadkom, których postawa stanowi dla nas punkt odniesienia i wzór. Jesteśmy tu i będziemy tu zawsze, by oddawać hołd i cześć naszym żołnierzom. Nie pozwolimy na fałszowanie historii. Będziemy stali na straży prawdy - kto w tej wojnie był agresorem, a kto niewinną ofiarą. Ci, którzy zapłacili największą cenę w obronie Rzeczypospolitej po mimo upływającego czasu pozostają w pamięci potomnych. Nie pozwolimy, by ich krew deptano. Westerplatte to miejsce symboliczne symboliczne w wymiarze ogólnopolskim europejskim i światowym. Nie ma kontynentu, którego nie dotknęła wojna, która zaczęła się napaścią Niemiec na Polskę. Nie wszystkie rany zabliźniły się w Polsce. Nadal zmagamy się z wojenną traumą.

Aktualizacja godz. 5.20

Przemówienie Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego. Premier podczas swej mowy przypominał o bilansie wojennych strat ludzkich, gospodarczych, ale także dla polskiej nauki i kultury. Podkreślał, że temat zadośćuczynienia za powstałe zniszczenia powinien być w dalszym ciągu podnoszony.

Mówi się, że noc jest najczarniejsza tuż przed świtem. Tuż przed świtem na Polskę nastąpił atak Niemiec hitlerowskich, to najczarniejsze dni w naszych dziejach. Churchill mówił, że zbrodnia niemiecka nie ma nazwy. Rafał Lemkin nadał nazwę tej zbrodni - to była zbrodnia ludobójstwa. Ludobójstwa o gigantycznych rozmiarach, ludobójstwa na narodzie polskim. Pierwszą ofiarą wojny - mówi się - że jest prawda. Prócz prawdy była nią wolność, godność człowieka. Polska stała na straży tamtych wartości, wartości fundamentalnych dla cywilizacji zachodu, cywilizacji europejskiej (...) Trzeba podkreślić, że ta czarna noc, która spadła na Polskę równo 80 lat temu, oznaczała nie tylko podpalenie polskich domów, oznaczała również śmierć nadziei, polskiej przyszłości, nauki, fabryk. Wszyscy w Polsce znamy wielki wysiłek stworzenia Centralnego Okręgu Przemysłowego czy budowy Gdyni. Straty materialne zadane przez Niemców były co najmniej kilkadziesiąt razy większe od tego wysiłku finansowego, wysiłku budżetowego, dlatego o tamtych stratach trzeba mówić, trzeba pamiętać, trzeba domagać się prawdy, trzeba domagać się zadośćuczynienia!

Aktualizacja godz. 5.30

Przemówienie pierwszego wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej Fransa Timmermansa, który na początku swojej mowy podziękował prezydent Aleksandrze Dulkiewicz za zaproszenie.

Jesteśmy tutaj w 80. rocznicę rozpoczęcia okropieństw, które spotkały polską ludność. Jesteśmy tu po to, aby pamiętać, co się stało. Szczególnie, że 1/5 ludności Polski została zgładzona podczas II wojny światowej. Wyobraźcie sobie, że spośród was co 5 osoba znika. Taki los spotkał Polaków z rąk hitlerowców. Musimy też pamiętać o społeczności żydowskiej, szczególnie dotkniętej eksterminacją z rąk nazistów. Jestem Holendrem, my w dużej mierze swoje wyzwolenie zawdzięczamy polskim żołnierzom, szczególnie gen. Maczka i Sosabowskiego. Pochodzę z Bredy, dokąd trafili żołnierzy polscy. Mój ojciec niewiele pamięta, ale pamięta serdeczność polskich żołnierzy. Chciałbym też wyrazić, że musimy jako europejczycy, wykazać się tolerancją i wzajemnym szacunkiem zwłaszcza teraz, kiedy Europa jest zjednoczona. Nie możemy pozwolić, aby ludzie głoszący nietolerancję i nienawiść, jako dobry sposób prowadzenia polityki, głoszący konflikt, wzięli górę. (...) na tym polega patriotyzm, że jest się z jednej strony dumnym z kultury własnego narodu, ale również ciekawym innych kultur. Musimy podziwiać różnice, które są między nami i cieszyć się wspólnotą.

Przemówienie Fransa Timmermansa zostało nagrodzone gromkimi brawami.

Aktualizacja godz. 5.40

Modlitwa i przemowa metropolity gdańskiego arcybiskupa Sławoja Leszka Głódzia.

Jak co roku przyszliśmy tu, na Westerplatte, wezwani powinnością pamięci i wdzięcznością. Ale dziś nasza obecność ma szczególny wymiar. 80. rocznica strzałów o świcie oddanych z niemieckiego pancernika, wycelowanych w Westerplatte. Wycelowanych w polską wolność i niepodległość, aby ją zniszczyć, przekreślić i zanegować prawo naszego narodu - od wieków obsypywanego ziarnem chrześcijańskiej Ewangelii - do samodzielnego bytu państwowego. Do życia według praw i zwyczajów ojczystych. Kilkanaście minut wcześniej został zbombardowany Wieluń. Tam zginęło 2,5 tysiąca ludzi. Zbombardowane zostały kościoły. (...) Zło napotkało na swojej drodze przeszkody nie do pokonania. Westerplatte stało się pierwszym szańcem polskiej wolności, w którego obronie trzeba było stanąć. To reduta Rzeczypospolitej na terytorium ówczesnego Wolnego Miasta Gdańska stała się drogowskazem ku niepodległej. Dziś na to święte miejsce pamięci i wdzięczności przywołujemy tych wszystkich, dla których gdańskie Westerplatte, stanowiło impuls do służby, aby przyszła Polska w imię Pana. Przywołujemy żołnierzy polskich dróg ku niepodległej walczących na wielu frontach tamtej wojny, także żołnierzy podziemia, weteranów "Solidarności", polskie rodziny silne Bogiem i miłością ojczyzny, ludzi czystych serc, które teraz wnoszą ducha Westerplatte, tych, co Polskę kochają, a nie złorzeczą.

Podczas wystąpienia metropolity gdańskiego niespodziewanie przy Westerplatte przepływał wycieczkowiec Viking, który pozdrowił uczestników uroczystości trzema sygnałami. Spotkało się to z aplauzem publiczności.

Obchody 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej na Westerplatte 1.09.2019
Obchody 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej na Westerplatte 1.09.2019 Karolina Misztal

Aktualizacja godz. 5.52

Modlitwa proboszcza parafii ewangelickiej w Sopocie, arcybiskupa Marcina Hintza.

Aktualizacja godz. 5.55

Modlitwa ks. Dariusza Jóźwika, proboszcza parafii katedralnej pod wezwaniem Św. Mikołaja w Gdańsku.

Aktualizacja godz. 5.58

Modlitwa ks. Włodzimierza Kucaja z parafii greckokatolickiej pw. św. Bartłomieja i Opieki Najświętszej Maryi Panny w Gdańsku.

Aktualizacja godz. 6.05

Modlitwa przedstawicieli Żydowskiej Gminy Wyznaniowej - przewodniczącego Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Gdańsku Michała Sameta i rabina Dov Hejna.

Aktualizacja godz. 6.07

Modlitwa przedstawicieli Muzułmańskej Gminy Wyznaniowej - imama Ismaila Caylaka i przewodniczącego Olgierda Chazmijewicza z Muzułmańskiej Gminy Wyznaniowej w Gdańsku.

Aktualizacja godz. 6.10

Odczytanie Odezwy Harcerskiej przez harcmistrza Artura Lemańskiego.

Aktualizacja godz. 6.15

Odczytanie uroczystego Apelu Pamięci przez komandora podporucznika Adama Tomysa.

Aktualizacja godz. 6.22

Salwa honorowa oraz odegranie "Hymnu do Bałtyku" i Pieśni Reprezentacyjnej Wojska Polskiego przez Orkiestrę Reprezentacyjną Marynarki Wojennej.

Aktualizacja godz. 6.26

Zakończenie pierwszej części uroczystości obchodów 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej na Westerplatte.

Aktualizacja godz. 6.30

Złożenie wieńców i wiązanek kwiatów przez delegacje przy pomniku Obrońców Wybrzeża na Westerplatte.

Kliknij i przeczytaj reportaże z lata 1939 roku

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Zmiany w prawie o sprzedaży alkoholu

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na wspolczesna.pl Gazeta Współczesna