Tak wyglądało życie w PGR-ach. To były kiedyś potężne gospodarstwa, a obecnie zostały niszczejące ruiny. Zobacz archiwalne zdjęcia

PGR-y powołano do życia w 1949 roku. Podstawowym celem państwowych gospodarstw rolnych miała być intensyfikacja produkcji rolnej, głównie na potrzeby miast. PGR-y powstawały głównie na ziemiach odzyskanych w zachodniej i północnej części kraju. W 1950 r. PGR gospodarowały na ok. 2,2 mln ha, a w 1969 r. zajmowały prawie 2,7 mln ha. W 1969 r. istniało 6110 państwowych gospodarstw rolnych, zgrupowanych w 3775 przedsiębiorstwach. Przeciętna wielkość gospodarstwa w tym czasie wynosiła 459 ha użytków rolnych.

Na początku lat 70. rozpoczęto już na dobre proces łączenia PGR-ów w kombinaty – przedsiębiorstwa wielozakładowe. Celem koncentracji miały być kompleksowa mechanizacja robót, intensywniejszy rozwój hodowli, szybszy wzrost dostaw mleka, większa specjalizacja produkcji, właściwa polityka kadrowa. Pod koniec lat 80. istniało około 1000 wielozakładowych PPGR-ów, mimo to najwięcej o powierzchni 5–10 tys. ha.

PGR były czymś więcej niż wyłącznie przedsiębiorstwami rolnymi. Prowadziły szkoły, przedszkola, odpowiadały za zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych pracowników oraz organizowały życie pracowników przedsiębiorstwa. Po transformacji ustrojowej pracownikom PGR-ów ciężko było przystosować się do nowej rzeczywistości.

Jednym z bardziej okazałych PGR-ów w woj. podlaskim był PGR Wizna. Kombinat był cudem rolniczej techniki. W jego skład wchodziło 37 kombajnów do koszenia trawy, 150 ciągników różnych typów i marek, specjalnie utworzona osada pracownicza. Zaplecze gospodarcze i centrum kulturalne, czyli Grądy Woniecko. W PGR Wizna hodowano tysiące sztuk bydła. Obecnie budynki po dawnym przedsiębiorstwie rolnym niszczeją.