Warto było brać, gdy Unia dawała

22 projekty

22 projekty

Biorąc pod uwagę zarówno samorządy, jak i indywidualnych odbiorców funduszy unijnych (np. firmy), w powiecie grajewskim w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego realizowane są 22 projekty. Wartość wszystkich to prawie 56 mln zł, z czego dofinansowania stanowią 30,5 mln zł.
Wartość dofinansowania na jednego mieszkańca powiatu wynosi więc dokładnie 614 zł i 81 gr. Niestety pod względem liczby projektów, uwzględniając też miasta na prawach powiatu, nie jesteśmy w czołówce. Mniej od nas realizują tylko powiaty sejneński (9), kolneński (15), zambrowski (18) oraz moniecki (19).

Unijna perspektywa finansowa 2007-2013 powoli zmierza ku końcowi. Samorządy, które przez ten czas nie zawalczyły zdecydowanie o fundusz, teraz już tego nie nadrobią.

Pod uwagę wzięliśmy przede wszystkim dwa główne źródła unijnych pieniędzy dla samorządów, czyli Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego oraz Program Rozwoju Obszarów Wiejskich.

Z RPO najwięcej, bo prawie 10 mln zł, udało się pozyskać dla Grajewa. Lwią część tej sumy (8,9 mln zł dofinansowania) stanowi modernizacja systemu ciepłowniczego.

560 tys. zł udało się także pozyskać m.in. na przebudowę budynku po straży pożarnej. Wynik Grajewa może być znacznie lepszy, o ile miasto otrzyma dofinansowanie na realizację tzw. projektu basenowego.

Jeśli chodzi o PROW, warto podkreślić otrzymanie pokaźnego dofinansowania na budowę nowej targowicy miejskiej.

Niektórzy mają zero
Spośród naszych gmin, zdecydowanie najchętniej z RPO (ale też z PROW) korzystała gmina Radziłów. Wójt Robert Ziemkiewicz nie ukrywa, że przygotowanie wniosków do tego projektu jest stosunkowo trudniejsze.

- Rzeczywiście dużo jest z tym zachodu, ale, po pierwsze jako gmina potrafiliśmy odpowiednio dopasować nasze potrzeby tak, aby były one zgodne z programem. Po drugie mamy odpowiednią osobę, która przygotowuje wnioski - mówi wójt. - Na brak potrzeb nie narzekamy i mamy już przygotowane projekty. Dla mnie problemem jest jednak opozycja w radzie gminy, która krytykuje nasze pomysły.

Jak dotąd, nawet złotówki z RPO nie udało się pozyskać samorządowi gminy Szczuczyn. Pamiętajmy jednak, że 1,5 mln zł na odrestaurowanie XVI-wiecznego kościoła otrzymała z tego źródła parafia w Niedźwiadnej.

- Trudno mi oceniać dlaczego do tej pory tak się działo, ale teraz staramy się w RPO o pieniądze na budowę kompleksu sportowego - tłumaczy Artur Kuczyński, burmistrz Szczuczyna. - Kiedy ruszy nowe rozdanie funduszy unijnych na lata 2014-2020, chcemy zająć się drogami w gminie, osiedlem Pawełki oraz przedszkolem.

Jednym z ostatnich realizowanych przez Szczuczyn projektów w ramach PROW jest budowa nowej targowicy. Z pieniędzy z tego programu gminy korzystały najczęściej.

Zdecydowanie wolą z niego korzystać władze gminy Wąsosz. Wójt Czesław Ołdakowski uważa, że PROW daje większą gwarancję otrzymania dofinansowania niż RPO.

- Nie mogę ryzykować, że wydam pieniądze na dokumentację i przygotowanie projektu, a potem mój wniosek przepadnie. Uważam również, że zarząd województwa powinien zmniejszyć środki na tzw. projekty miękkie (czyli np. różnego typu szkolenia - przyp. red), a więcej przeznaczyć na drogi - mówi.
Jednym z ważniejszych projektów w ramach PROW będzie budowa kanalizacji z Wąsosza do Ławska.
Projekty z tego programu na swoim koncie mają zresztą wszystkie gminy powiatu grajewskiego. Dzieje się tak, ponieważ PROW skierowany jest właśnie przede wszystkim do gmin oraz miast liczących do 5 tys. mieszkańców.

Gmina Grajewo czerpała z obu źródeł. Ok. 2 mln zł udało się pozyskać z RPO m.in. na nowy sprzęt ratowniczy dla OSP oraz na budowę sali sportowej przy Szkole Podstawowej w Białaszewie.
Gmina Rajgród pieniądze z Regionalnego Projektu Operacyjnego spożytkowała również na sprzęt ratowniczy, ale także na reaktywowanie przedszkola.

Powiat grajewski w ramach RPO realizował jeden projekt i dotyczył on adaptacji, remontu oraz wyposażenia pracowni mieszczącej się w Zespole Szkół w Wojewodzinie.

Nowe kierunki, nowe szanse
Nowe rozdanie unijnych pieniędzy rusza w 2014 r. Samorządy, które z różnych względów przespały ostatnie lata, teraz mają drugą szansę. Zdaniem niektórych ekspertów w nowej perspektywie samorządom będzie o wiele trudniej starać się o dofinansowania. Pracownicy Departamentu Zarządzania RPO urzędu marszałkowskiego w Białymstoku do końca tego jednak nie potwierdzają.
- Będzie podobnie jak dotychczas. Takie czarnowidztwo jest nieuzasadnione - przekonuje Barbara Likowska-Matys, która dodaje, że już w marcu tego roku marszałek powołał specjalny zespół do spraw programowania perspektywy finansowej 2014-2020. Tworzy go dwanaście osób, którzy są pracownikami urzędu marszałkowskiego i ekspertami zewnętrznymi. Jego prace koordynuje departament zarządzania RPO.

Jak informuje Likowska-Matys w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego powstał już harmonogram prac dotyczący nowej perspektywy. Wstępne projekty programów poznamy jesienią tego roku, a ostateczne wersje i konsultacje społeczne planowane są na pierwsze półrocze 2013 r. Na koniec czerwca przyszłego roku rząd ma przyjąć programy krajowe, a zarządy województw swoje programy regionalne. Realizacja programów ma ruszyć na początku 2014 r. W nowej perspektywie 2014-2020 pomoc Unii Europejskiej ma skupić się na tych dziedzinach:

l Badania i działalność innowacyjna,
l Technologie informacyjno-komunikacyjne,
l Konkurencyjność małych i średnich przedsiębiorstw,
l Przejście na gospodarkę niskoemisyjną,
l Dostosowanie do zmian klimatycznych oraz zapobieganie ryzyku i zarządzanie nim,
l Ochrona środowiska i efektywne wykorzystywanie zasobów,
l Zrównoważony transport oraz usuwanie wąskich gardeł w kluczowych infrastrukturach sieciowych,
l Promowanie zatrudnienia i wspieranie mobilności siły roboczej,
l Integracja społeczna i zwalczanie ubóstwa,
l Edukacja, poszerzanie umiejętności i ustawiczne kształcenie,
l Skuteczna administracja publiczna.