Rolnik to niebezpieczny zawód [wypadki w minionym roku w woj. podlaskim]

Praca w gospodarstwie rolnym każdego dnia stwarza wiele różnych zagrożeń zdrowia i życia. Spowodowane jest to głównie poprzez specyficzne dla tej grupy społecznej, niejednorodne środowisko pracy, stosowanie przez rolników środków produkcji nie spełniających podstawowych norm bezpieczeństwa, a także niewłaściwe metody pracy.

Do wypadków przy pracy rolniczej w woj. podlaskim dochodzi najczęściej w wyniku upadku osób (37,7 proc. wszystkich zdarzeń), spowodowanych głównie złym stanem nawierzchni podwórzy i ciągów komunikacyjnych.

Liczną grupę stanowią też uderzenia, przygniecenia i pogryzienia przez zwierzęta (24,3 proc.), będące skutkiem nieodpowiedniego postępowania ze zwierzętami, a także niewłaściwej konstrukcji zagród i kojców (np. braku możliwości zadawania karmy z zewnątrz stanowiska). Do licznych i szczególnie niebezpiecznych należą wypadki spowodowane pochwyceniem przez części ruchome maszyn i urządzeń (11,2 proc.). Ich przyczyną jest najczęściej wykonywanie czynności w strefie zagrożenia, brak osłon na częściach ruchomych oraz oczyszczanie, regulowanie i naprawienie maszyn przy włączonym napędzie.

W 2015 roku większość wypadków miała miejsce bezpośrednio w obejściu gospodarstwa rolnego: w budynkach gospodarskich (42,3 proc.) i na podwórzu (34,4 proc.), najczęściej podczas obsługi zwierząt (36,7 proc. wszystkich zdarzeń). Co trzeci wypadek wydarzył się z udziałem maszyn i urządzeń rolniczych – głównie ciągników, przyczep i pilarek łańcuchowych do drewna.

Większość poszkodowanych, bo aż ponad 74 proc.  stanowili mężczyźni, najczęściej w grupie wiekowej 50-59 lat (300 wypadków). Grupa wiekowa kobiet o najwyższym wskaźniku wypadkowości to 40-49 lat (127 wypadków).

Rolnicy, którzy w 2015 roku ulegali wypadkom przy pracy rolniczej najczęściej doznawali urazu kończyn górnych (49,3 proc. ) i dolnych (39,1 proc.) Nierzadko poszkodowani przez kilka miesięcy po wypadku byli niezdolni do pracy.

Aby zapobiec wypadkom w gospodarstwie rolnym należy przestrzegać podstawowych zasad bezpiecznej pracy. Oto najważniejsze z nich:

•  Przystępując do pracy należy pamiętać o założeniu właściwego ubrania roboczego – ściśle przylegającego do ciała (bez luźnych i zwisających elementów), ale nie krępującego ruchów oraz wygodnych i nieśliskich butów – najlepiej z podwyższoną cholewką, chroniącą nogę przed skręceniem.
•  Na co dzień trzeba dbać o ład i porządek w obejściu gospodarstwa. Podwórze należy uporządkować, wyrównać i utwardzić. W okresie zimowym ciągi komunikacyjne na bieżąco odśnieżać i posypywać piaskiem. W drzwiach i przejściach budynków gospodarskich nie można umieszczać progów, a na korytarzach i ciągach komunikacyjnych pozostawiać zbędnych przedmiotów i narzędzi, o które łatwo się potknąć.
•  Kojce i zagrody inwentarskie należy tak konstruować, aby codzienna obsługa odbywała się bez wchodzenia pomiędzy zwierzęta. Nigdy nie należy podchodzić do zwierząt bez uprzedzenia, a podczas pracy trzeba zachowywać się zdecydowanie, ale spokojnie i rozważnie. W żadnym przypadku nie można pozwalać na drażnienie i złe traktowanie zwierząt, by nie odpłaciły się tym samym.
•  Przed przystąpieniem do pracy należy zawsze sprawdzić stan techniczny maszyn i urządzeń, w tym osłony zespołów roboczych. Wszelkie czynności obsługowe (np. oczyszczanie, regulowanie, zakładanie sznurka do prasy) można wykonywać tylko przy wyłączonym napędzie maszyny i silniku ciągnika oraz zabezpieczeniu przed opadnięciem lub przemieszczeniem się.