Wegetarianizm. Zostań wege, ale z rozsądkiem

Opinia

Opinia

mgr Radosław Majewski, dietetyk:
- Trudno jednoznacznie ocenić wpływ wegetarianizmu na ludzki organizm. Wszystko zależy od tego, czy jest to łagodna forma wegetarianizm, czy weganizm, który zakłada jedzenie jedynie warzyw i owoców. W przypadku tej ostatniej będzie to dieta niepełnowartościowa. Będzie brakowało witaminy B12, żelaza. Tak naprawdę żadne nasiona nie pomogą w zaspokojeniu naszych potrzeb, gdyż, owszem zawierają żelazo, ale niehemowe, z którego organizm nie może w pełni korzystać. Będzie też brakowało pełnowartościowego białka, którego nie zastąpi białko sojowe i rośliny strączkowe. W łagodniejszych odmianach wegetarianizmu, zakładających niejedzenie mięsa czerwonego, a dopuszcza np. ryby i produkty mleczne, właściwie nie ma większych przeciwwskazań. Spokojnie taką dietę mogą stosować osoby dorosłe. Jeżeli jednak pozbawiamy produktów zwierzęcych (tj. mleko, jaja, ryby) dzieci, narażamy je na brak pełnowartościowego białka, wapnia, składników krwiotwórczych, bez których młody organizm nie może się prawidłowo rozwijać. Z powodu niedoboru żelaza i witaminy B12 może dojść do anemii, a w radykalnych przypadkach - do chronicznego niedoboru wapnia (tężyczki hipokalcemicznej), kiedy dochodzi do zaburzeń w skurczach mięśni. Wapń bierze też udział w skurczach serca i jest niezbędny do budowy kości i zębów. Jeśli nie zbudujemy sobie prawidłowej masy kostnej do 35. roku życia, to osteoporoza i skrzywienie kręgosłupa murowane.

Wegetarianizm. Jest wiele powodów, dla których ludzie decydują się na wegetariański styl życia. Przekonania, moda, zdrowie. Czy słusznie?

Eliminacja ze swojej diety wszelkiego rodzaju mięsa i ryb, a także produktów zawierających substancje odzwierzęce, tj. żelatyna, podpuszczka, tłuszcz zwierzęcy - to podstawowe zasady wegetarianizmu.

Przeciwnicy tego stylu życia ostrzegają, że grozi anemią, a mięso jest źródłem elementów niezbędnych do prawdłowego rozwoju. Wegetarianie odpierają ataki i przekonują, że odpowiednio wyważony i urozmaicony sposób odżywiania oparty na warzywach i owocach zapewni nam wszystko, czego potrzebujemy, by być zdrowym i silnym. Oczywiście nie wystarczy mięsa zastąpić słodyczami i żółtym serem. Należy dbać o jakość spożywanych produktów.

Czym można zastąpić mięso?
* Białko to podstawowy budulec naszego organizmu. Znajdziemy je w produktach sojowych, fasoli, soczewicy, grochu. Jedzmy również dużo kasz, makaronów, pieczywa (najlepiej razowego), orzechy i nasiona. Jeżeli nie rezygnujemy z produktów mlecznych, białko znajdziemy w serach, jogurtach i mleku. Produkty nabiałowe zawierają jednak sporo tłuszczu.

* Żelazo wpływa m.in. na odporność organizmu i koncentrację. Mnóstwo żelaza zawierają zielone warzywa liściaste, fasola, soczewica, tofu i inne wyroby sojowe, chleb pełnoziarnisty, nasiona dyni i słonecznika, orzechy, suszone owoce. Wchłanianiu żelaza przez organizm sprzyja spożywanie pokarmów bogatych w witaminę C.

* Wapń odpowiedzialny jest za wzrost i zdrowie kości oraz zębów. Znakomite źródła wapnia to ziarna sezamu, tofu (serek sojowy), zielone warzywa (szpinak, brokuły), rośliny strączkowe, mleko sojowe, migdały, pomidory.

* Cynk odpowiedzialny jest za wzrost organizmu i zdrową skórę. Znajdziemy go w potrawach z soczewicy, dyni, chlebie pełnoziarnistym, brązowym ryżu, ziarnach sezamu, orzechach, pieczarkach.

* Witaminy znajdziemy pod dostatkiem w świeżych owocach i warzywach. Witamina B12 jest odpowiedzialna za budowę czerwonych ciałek krwi). Jej źródła to m.in. tofu, wzbogacone mleko sojowe, produkty mleczne.

Witamina D wspomaga z kolei wchłanianie wapnia. Podstawowym jej źródłem jest światło słoneczne. Zawarta jest w produktach mlecznych, zbożach i margarynie roślinnej.

Kim jest jarosz i weganin?
Bardziej radykalną wersją wegetarianizmu (łac. vegetabilis - rośliny, vegetare - rozwijać się) jest weganizm. Odrzuca on dodatkowo produkty pochodzące z ciał zwierząt, tj. mleko i jego przetwory. Z kolei odmiana weganizmu (in. wegetalizmu) jest witarianizm, czyli żywienie się tylko samymi surowymi owocami i warzywami oraz frutarianizm - spożywanie samych surowych owoców. Frutarianie jedzą to, co samo spadnie z drzewa i są to przeważnie orzechy.

Warto tu również wspomnieć o jaroszach. Co ludzie nie jedzą mięsa, ale za to spożywają białko zwierzęce w postaci mleka, jego przetworów, jaja, a nawet ryby.